Arddangosfa Enillwyr Biennial Peintio Beep 2022
Enillwyr y Brif Wobr: Rachel Lancaster a Gareth Griffith
Enillwyr gwobr Cymraeg Cyfeillion Glyn Vivian: Heather Eastes a Dylan Williams
Rhagolwg: Dydd Gwener 19 Gorffennaf 7yh
Mae’r arddangosfa’n parhau tan ddydd Sadwrn 14 Medi
Ar agor: Dydd Mercher – Sad 11yb – 7yh
Mae Oriel Elysium yn falch o gyflwyno arddangosfa gan enillwyr gwobr Biennial Peintio Beep 2022.
O restr hir o dros 1000 o gystadleuwyr, dewiswyd y rhai a gyrhaeddodd rownd derfynol arddangosfa Beep 2022 gan banel o feirniaid yn cynnwys enillydd prif wobr Beep 2020 Rosalind Faram, artist a chyfarwyddwr oriel Oceans Apart Keith Ashcroft, yr artist a darlithydd Dr Catrin Webster ac artist a Chyfarwyddwr Oriel Elysium Jonathan Powell. Yna dewiswyd yr holl enillwyr o’r arddangosfa. Dewiswyd enillwyr gwobr Cyfeillion y Glynn Vivian gan Derek Bainton, Kate Bell a Claire Francis.
Yr Artistiaid
Oriel Un: (Enillwyr y brif wobr)
Gareth Griffith
‘Mae addasu i’r amgylchiadau rydyn ni ynddynt yn ymddangos yn berthnasol nawr yn fwy nag erioed yn fy mywyd. Mae yna naratif sy’n rhedeg trwy gydol fy ngwaith na all fod ond yn eiddo i mi. Yn anochel mae cyfeiriadau gwleidyddol; i fy amser yn Jamaica a fy mhrofiad o fyw mewn gwlad ôl-drefedigaethol, hynod begynol, sy’n aml yn beryglus; i’r sefyllfa bresennol sy’n effeithio ar ein bywydau ni i gyd. Rwy’n gobeithio nad oes unrhyw gasgliadau hawdd i’w gwneud…. diffyg penderfyniad yw mam dyfeisio.
Mae yna elfen o edrych yn ôl i’r gwaith sy’n cael ei arddangos yma yn Oriel Elysium, fel ffordd o gyflwyno fy hun’.
Magwyd Gareth Griffith yng Nghaernarfon, yng Ngogledd Cymru, ac mae wedi byw ychydig bellter oddi yno ym Mynydd Llandygai, ger Bangor, ers dros 40 mlynedd. Astudiodd yng Ngholeg Celf Lerpwl yn y 1960au cynnar a threuliodd y rhan fwyaf o’i fywyd gwaith fel athro celf. Cynrychiolir ef yng nghasgliadau Amgueddfa Cymru, Oriel Gelf Walker, Lerpwl a Chasgliad Cyngor Celfyddydau Prydain.
Ymhlith yr arddangosfeydd nodedig yng Nghymru mae arddangosfa deithiol unigol 2019 ‘Trelar // Trailer’ wedi’i churadu gan Oriel Davies, aeth y sioe ar daith i Ganolfan y Celfyddydau Aberystwyth, Tŷ Pawb, Wrecsam ac Oriel Myrddin, Caerfyrddin.
Rachel Lancaster
I Rachel Lancaster, mae peintio yn arafu’r weithred o edrych; mae’n gwahodd y sylliad i aros ar y pethau sy’n cael eu hanwybyddu fel arall. Gyda ffocws ar y croestoriadau o beintio gyda sinema, ffotograffiaeth a cherddoriaeth, mae Lancaster yn golygu ac yn trosi ‘stills’ ffotograffig yn beintiadau olew, gan dynnu ar ddelweddaeth symudol a ddarganfuwyd, ei ffotograffau ei hun, a darluniau wedi’u rendro’n uniongyrchol o’i dychymyg.
Er bod ei harddull yn gyfoes, mae Lancaster yn ddyledus i’r traddodiad peintiwr o fywyd llonydd, ac yn arbennig gweithiau vanitas – bywyd llonydd symbolaidd sy’n cyfleu byrhoedledd daearol ac anocheledd marwolaeth. Mae’n darlunio darnau manwl wedi’u gwahanu oddi wrth naratifau mwy, gan wneud y darnau hynny’n ddisgrifiadol ac yn haniaethol, yn amwys ac yn benagored – gwead clos y ffabrig, er enghraifft, neu barsel heb ei labelu, wedi’i oleuo’n ddigamsyniol, yn enigmatig. Mae hi’n datgelu’r harddwch rhyfedd a’r olygfa dawel sydd y tu hwnt i’r weithred.
Gwneir y peintiadau trwy gymhwyso gwydreddion tenau olynol o baent olew tryloyw, gan ganiatáu i lawer o haenau o liw a gwead gronni dros amser. Gan lithro rhwng diffiniad a haniaethu, mae ei harwynebau yn cynnwys amrywiaeth o effeithiau optegol. Yn aml, mae’r manylion a ragwelir yn ildio i rendrad mwy llac a minimol a ddatgelir fel haniaethiad peintiol ar ôl eu harchwilio’n agosach. Mae’r artist yn ystyried yn ofalus benderfyniadau cynnil ynghylch tocio’r deunydd ffynhonnell, a thrwy broses reddfol benagored, mae’n dwyn i gof naratif sy’n llawn dirgelwch a chynllwyn. Mae sylw gofalus i raddfeydd lluosog – maint bywyd, yn agos, chwyddo, o bell – yn sefydlu dulliau gwylio gwahanol, gosod y gwyliwr mewn gwahanol olygfannau, ar y llawr, ar lefel y llygad, yn edrych i lawr ar y pwnc. Mae’r golygfeydd iasol fel pe baent o fewn eu hamser eu hunain, naill ai’n sownd yn y gorffennol neu mewn cyflwr limbo. Myfyrdodau, lliwiau a man gweithredu y tu hwnt i’r cynfas, yn awgrymu beth arall sy’n digwydd y tu allan i’r ddelwedd, yn llechu o’r golwg. Mae gwaith Lancaster yn cyfeirio at yr ymdeimlad breuddwydiol o aralloldeb a geir, yn arbennig, yn y sinema, gan ail-ddychmygu hyn ar y cynfas.
Mae Rachel Lancaster (g.1979, Hartlepool, DU) yn byw ac yn gweithio yn Newcastle upon Tyne, DU. Cwblhaodd ei MFA mewn Celfyddyd Gain ym Mhrifysgol Newcastle a’i BA mewn Celfyddyd Gain ym Mhrifysgol Northumbria. Mae hi wedi arddangos yn eang ac wedi cymryd rhan mewn nifer o brosiectau, perfformiadau a phreswyliadau artistiaid yn genedlaethol ac yn rhyngwladol. Mae hi wedi cael ei chynnwys mewn arddangosfeydd grŵp yn The Auxiliary, Middlesbrough, DU; Oriel Elysium, Abertawe, Cymru, DU; Art Spot Korin, Kyoto, Japan a Fenis, yr Eidal; Academi Frenhinol, Llundain, DU; Oriel Gelf Rye, Caint, DU; Oriel Gelf Huddersfield, Huddersfield, DU; Baltic 39, Newcastle upon Tyne, DU; a Shophouse, Hong Kong.
Lancaster yw derbynnydd Gwobr Gelf Mosaic Ares, Gwobr Peintio BEEP, a chyrhaeddodd y rhestr fer ar gyfer Gwobr Peintio Cyfoes Prydain. Hi oedd Artist Preswyl yn Alewive Brook Road yn Efrog Newydd, cyn breswylfa a stiwdio Elaine De Kooning. Cedwir ei gwaith mewn nifer o gasgliadau preifat.
Cynrychiolir Lancaster gan oriel Workplace ac mae’n aelod gwahoddedig o Beintio Cyfoes Prydeinig.
Oriel Dau: (enillwyr gwobr Cyfeillion y Glynn Vivian)
Heather Eastes
‘Mae fy ngwaith wastad wedi cyfeirio at “amser o’r blaen”. P’un ai’n chwilio am ystyr trwy’r broses waith o wneud olion a llinellau sgriblo y mae cysylltiadau ac atgofion yn dod i’r amlwg ohonynt, neu beintio ar baneli pren wedi’u hadfer sy’n dwyn i gof deganau neu ar yr un pryd, eiconau defosiynol, mae cwest i ddod o hyd i ddechreuadau, i ddatrys ymdeimlad o golled ac afleoliad – dod o hyd i hunaniaeth, perthyn, trwy archwilio symbolau, anifail a dynol, pen y plentyn; – mae’r fam a’r plentyn yn dod i’r amlwg fel ffigysiadau mewn myth ac mewn cof delwau cnawd a gwaed. Mae’r ddelwedd wastad wedi fy swyno ac fy obsesi, yn hofran rhwng realiti a ffuglen, rhwng a thu hwnt i amseroedd. Mae ei ddarlunio a’i hatgof yn gyfrwng i gymodi a chatharsis’.
Astudiodd Heather BA (Anrh) U.C.W. Aberystwyth ac MFA yn Kunstakademie (Academi Celfyddyd Gain) Düsseldorf, Meisterschüler. Mae’n aelod o Verein der Düsseldorfer Künstler, yr RCA, Conwy, a’r Grŵp Cymreig. Mae arddangosfeydd diweddar yn cynnwys Eisteddfod Genedlaethol Tregaron 2022, Gwobr Hunan Bortread Ruth Borchard 2023, Cymru Gyfoes 2021, 2022, 2023 – Oriel y Glannau Aberdaugleddau ac Oxo Tower Building, Llundain. ING Discerning Eye 2020,2022 Orielau Mall Llundain, Yr Academi Frenhinol Gymreig, Conwy, Orielau Saul Hay a Paper, Manceinion 2023.
Dylan Williams
‘Mae fy ngwaith wastad wedi’i eni o gysylltiad dwfn â’m hamgylchoedd, yn bennaf o olygfeydd Cymru; wedi tynnu o gysylltiad dwfn â’r bryniau a’r caeau a’r goedwig rydw i wedi cerdded trwy gydol fy mywyd. Defnyddio’r dirwedd i archwilio fy ngwreiddiau y tu hwnt i fyd golwg i’r amgylchedd a chysylltiadau metaffisegol eraill, ysbrydion, egni a breuddwydion sy’n perthyn i’r wlad. Mae fy mheintiadau yn ceisio galw am natur fyfyriol y dirwedd i fyfyrio ar y trosgynnol, gan dyllu trwy’r bryniau i iaith y cosmos. Rwy’n ceisio cyfuno’r ffrydiau hyn o brofiadau byw ac etifeddol gyda’r dirwedd i mewn i weithiau tawel, mud; gyda’r cymhwysiad lleiaf o’r paent yn ceisio anelu at dawelwch, mudedd y byd naturiol. Yn fwy diweddar rwyf wedi bod yn poeni am weithio o olygfeydd o fy mywyd bob dydd yn Llundain, gan ddefnyddio fy amgylchoedd bob dydd fel porth i greu delweddau breuddwydiol, ac ymdrechu i gyflawni symlrwydd trosgynnol trwy luniau a chyfansoddiadau. Rwyf wedi magu diddordeb ym mhŵer cythryblus golygfeydd cyffredin sy’n cael eu tynnu o’u cyd-destun dyddiol, a sut y gallant ffurfio eu naratif eu hunain’.
Mae Dylan Williams (g. 1995) yn beintiwr Cymreig o Gastell Nedd ac wedi’i leoli yn Llundain. Cwblhaodd ei BA ac MA o Goleg Celf Abertawe ac mae wedi cynnal sioeau grŵp ac unigol ar draws y DU, Ewrop ac UDA, mae ei waith yn cael ei gadw mewn casgliadau mawr yn yr Unol Daleithiau ac Asia. Mae arddangosfeydd diweddar yn cynnwys Portal, Oriel Arusha, Llundain 2023; A Room with a View, Oriel Vardan Los Angeles, 2023; Through a glass darkly, gyda Lucia Jones, Visible records, Charlottesville, 2023; Peintiadau diweddar gyda James Morse, oriel Scroll, Efrog Newydd 2024; Bright Night gyda Jorg Kratz, Gallerie Mathilde Le Coz, Paris, 2024; Moodlight, oriel vcrb, Antwerp, 2024; Shudder Mornings, Cabin, Berlin, 2024.